Jakie typy stacji kontroli pojazdów wyróżniamy?

Zgodnie z istniejącymi w polskim prawie przepisami, wszelkiego rodzaju pojazdy samochody muszą koniecznie przechodzić w ustalonym terminie badanie techniczne. Ma ono na celu sprawdzenie, czy samochód jest w odpowiednim stanie technicznym i czy nie stwarza zagrożenia dla ruchu drogowego. Badania techniczne mogą odbywać się wyłącznie w posiadających uprawnienia do ich wykonywania Stacjach Kontroli Pojazdów. Wyróżnia się dwa typy takich placówek.

Stacja Kontroli Pojazdów, lub inaczej SKP to placówka, która uzyskała uprawnienia do przeprowadzenia badań technicznych pojazdów samochodowych. Choć w mowie potocznej „badaniem” często nazywa się przegląd, należy wiedzieć, że w prawnej nomenklaturze nie są to czynności tożsame. Okresowe badanie techniczne jest bowiem obowiązkowe dla większości pojazdów i należy je wykonywać w określonych przepisami odstępach czasu. Przegląd z kolei jest czynnością dodatkową, którą posiadacz może – lecz nie musi – wykonać w dowolnie wybranym czasie lub zgodnie z zaleceniami producenta auta. Stacje Kontroli Pojazdów nie tylko przeprowadzają badania, ale również poprzez wpis do dowodu rejestracyjnego zatwierdzają zdatność pojazdu do uczestnictwa w ruchu drogowym. Jazda pojazdem bez aktualnego wpisu grozi mandatem w wysokości nawet do 5000 złotych oraz zatrzymaniem dowodu rejestracyjnego. Ponadto posiadacz może zostać obciążony dodatkowymi kosztami, dlatego też warto pamiętać o regularnym przeprowadzaniu badań.

Stacje Kontroli Pojazdów dzielimy na dwa rodzaje: podstawowe oraz okręgowe. Podstawowe SKP posiadają uprawnienia do wykonywania pełnego zakresu badań technicznych pojazdów, których dopuszczalna masa całkowita nie przekracza 3,5 tony. Do podstawowej SKP mogą zatem udać się posiadacze samochodów osobowych, motocykli, aut dostawczych oraz przyczep do tych pojazdów. Można w nich również przeprowadzić dodatkowe badania techniczne, zlecone np. przez policję. Zgodnie ze zmianami w przepisach podstawowe SKP mogą również dokonywać badań pojazdów wyposażonych w instalację LPG.

Okręgowe Stacje Kontroli Pojazdów, do których zalicza się również nasz warsztat, posiadają uprawnienia do przeprowadzania badań okresowych oraz dodatkowych wszelkiego rodzaju pojazdów drogowych, niezależnie od ich masy oraz gabarytów. Mogą się więc do nich zgłaszać zarówno posiadacze samochodów osobowych i dostawczych, jak i ciężarówek oraz autobusów, a także motocykli czy przyczep. Na badania do OSKP kierowane są również pojazdy samochodowe, które brały udział w wypadkach lub są sprowadzane z zagranicy.

Podczas badania technicznego sprawdzane są wszystkie kluczowe dla zapewnienia odpowiedniego poziomu bezpieczeństwa układy i podzespoły pojazdów samochodów. Są to m.in.: układ kierowniczy, hamulcowy i wydechowy, a także oświetlenie, ogumienie, zawieszenie i nadwozie. Jeśli zostaną stwierdzone usterki, mogą one zostać zakwalifikowane do jednej z trzech kategorii:

• usterki drobne – pozwalają dopuścić pojazd do ruchu drogowego, jednak zaleca się usunięcie ich w jak najbliższym terminie, w przeciwnym razie mogą stać się poważniejszym problemem,
• usterki istotne – po ich stwierdzeniu posiadacz pojazdu ma 14 dni na usunięcie ich i zgłoszenie się na ponowne badanie.
• usterki stwarzające zagrożenie – po ich stwierdzeniu SKP ma obowiązek zatrzymać dowód rejestracyjny do czasu ich usunięcia. W tej sytuacji właściciel pojazdu powinien przetransportować pojazd do warsztatu lub skorzystać z usług oferowanych przez SKP.

Przepisy ściśle regulują kiedy należy zgłosić się z pojazdem na badanie techniczne. Należy odnotować, że terminy te są przypisane do wieku auta, a nie do czasu jego posiadania przez konkretnego właściciela. Przykładowo – samochody osobowe i przyczepy o dopuszczalnej masie całkowitej do 3,5 tony, a także motocykle, muszą zostać zgłoszone na pierwsze badanie nie później, niż przed upływem 3 lat od daty pierwszej rejestracji. Oznacza to, że jeśli jesteś drugim właścicielem rocznego samochodu, to na badanie musisz zgłosić się po upływie 2 lat, gdyż wiążąca jest data pierwszej rejestracji. Następne badanie wypada po 2 latach od poprzedniego, zaś trzecie i każde kolejne – po roku od daty poprzedniego. Prostsze przepisy dotyczą samochodów wyposażonych w instalację gazową, gdy niezależnie od ich wieku i tego kiedy zostało zarejestrowane po raz pierwszy, muszą przechodzić badanie raz do roku. Podobne przepisy stosuje się dla taksówek, pojazdów wykorzystywanych w nauce jazdy oraz pojazdów uprzywilejowanych. Jedyne wyjątki stosuje się w przypadku pojazdów zabytkowych, które nie są wykorzystywane w celach zarobkowych (np. jako auta ślubne) oraz przyczep lekkich – wystarczy zbadać je przed rejestracją, potem nie ma obowiązku przeprowadzania badań.

Jak wspomnieliśmy, badania techniczne są obowiązkowe, podczas gdy przeglądy – nie. Te drugie kierowca może wykonywać w celach profilaktycznych, bądź dla zapewnienia ciągłości gwarancji (niekiedy producenci zastrzegają, że warunkiem uznania gwarancji jest regularne dokonywanie przeglądów). Należy pamiętać, że niezależnie od jego wyników, przegląd nie zwalnia od obowiązku wykonywania badania. Nawet jeśli wykonasz przegląd miesiąc przed datą badania i wszystko okaże się w porządku, badanie i tak trzeba wykonać w wyznaczonym terminie. To samo dotyczy badań technicznych dodatkowych, na które samochód może zostać skierowany na wniosek policji, organów celnych czy starosty, jeśli istnieje podejrzenie, że pojazd nie spełnia określonych przepisami wymogów – wykonanie takiego badania również nie wpływa na termin wykonania badania okresowego.