Choć technologia motoryzacyjna nieustanie dąży do usprawnień, niektóre ze starszych rozwiązań są na tyle skuteczne, że wciąż powszechnie się je stosuje. Jednym z takich starych, dobrych patentów jest układ wtrysku typu Common Rail. Pierwotnie wykorzystywany wyłącznie w silnikach wysokoprężnych, dziś coraz częściej spotykany jest również w jednostkach benzynowych. Przyjrzyjmy się bliżej historii tej technologii.
Common Rail na przestrzeni lat
Historia układów Common Rail w silnikach wysokoprężnych rozpoczęła się w roku 1997. Wtedy to pierwsze modele CR zostały zastosowane w silnikach JTD drugiej generacji dla modeli Alfa Romeo – marka ta była wówczas własnością koncernu FIAT. Do dziś układy CR stosowane są w Fiatach pod nazwą JTD oraz MultiJet. Charakterystyczną cechą pierwszych układów CR było wykorzystanie w ich konstrukcji wtryskiwaczy elektromagnetycznych – pozwalały one uzyskać ciśnienie paliwa do 1350 barów. Niedługo potem, w roku 2001 na rynek została wprowadzona druga generacja CR, która pozwalała uzyskać ciśnienie do 1600 bar. Największą rewolucją była jednak generacja trzecia, wprowadzona w 2003 roku. Nie tylko zapewniała ona jeszcze większe ciśnienie paliwa, ale również zastąpiła wtryskiwacze elektromagnetyczne urządzeniami piezoelektrycznymi, które charakteryzują się dużo większą precyzją oraz szybkością działania. Układy CR trzeciej generacji do dziś są bardzo powszechnie stosowane, mimo upływu wielu lat od ich debiutu. W międzyczasie, czyli w 2007 roku pojawiła się również generacja czwarta – najważniejszą zmianą jaką wprowadziła było zastosowanie, hydraulicznego układu wzmacniania ciśnienia we wtryskiwaczach, co pozwala uzyskać ciśnienie paliwa nawet do 2500 bar. Jednakże układy CR czwartej generacji stosowane są przede wszystkim w pojazdach ciężarowych.
Jak skonstruowany jest układ Common Rail i jak działa?
W skład układu Common Rail wchodzą:
- zasobnik paliwa pod wysokim ciśnieniem,
- pompa niskiego ciśnienia,
- pompa wysokiego ciśnienia,
- czujnik temperatury paliwa,
- wtryskiwacze paliwa,
- filtry paliwa.
Do tego dochodzą oczywiście przewody, łączące całość. Jak to działa? Cały proces pompowania paliwa zaczyna się w zbiorniku paliwa, w którym umieszczona jest pompa niskiego ciśnienia. Jej zadaniem jest pobieranie przefiltrowanego wstępnie paliwa (benzyny lub oleju napędowego), a następnie przetransportowanie go do pompy wysokiego ciśnienia. Stamtąd paliwo, którego ciśnienie zostało podniesione do odpowiedniej wartości, zostaje przetransferowane do podłużnego zasobnika, a następnie – do podłączonych równolegle wtryskiwaczy, których zadaniem jest wtłaczanie paliwa pod ciśnieniem do cylindrów silnika. Wtryskiwacze odgrywają kluczową rolę – ich awarie mogą prowadzić do wielu zaburzeń w pracy silnika. Dlatego jeśli zauważysz, że jednostka napędowa pracuje nierówno, szarpie podczas rozruchu lub gaśnie w nieoczekiwanym momencie, może to oznaczać konieczność wykonania regeneracji wtryskiwaczy.
Jak dbać o układ Common Rail?
Wtryskiwacze to urządzenia dość skomplikowane i właśnie z tego powodu najbardziej narażone na usterki. Na szczęście odpowiedzialna eksploatacji samochodu znacznie zmniejsza ryzyko problemów. O czym należy pamiętać? Przede wszystkim o stosowaniu paliwa dobrej jakości oraz regularnej wymianie filtrów paliwa, ponieważ to właśnie zanieczyszczenia znajdujące się w benzynie lub oleju są odpowiedzialne za powstawania usterek.
